| مدیریت ریسک نقدینگی در اوراق مرابحه دولتی و شرکتی: نقش آن در رفع ناترازی زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری تولیدی در ایران |
| کد مقاله : 1027-IMB |
| نویسندگان |
|
یاسر محمدی نشلی *1، رحمان سعادت2 1دانشجو 2دانشیار اقتصاد سمنان |
| چکیده مقاله |
| این پژوهش به بررسی مدیریت ریسک نقدینگی در بازار اوراق مرابحه دولتی و شرکتی ایران طی فروردین ۱۳۹۷ تا تیر ۱۴۰۲ می‌پردازد. هدف اصلی، تحلیل نقش این اوراق در تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی، سرمایه‌گذاری‌های تولیدی و رفع ناترازی‌های اقتصادی نظیر کسری بودجه و مشکلات بانکی است. داده‌های ماهانه با استفاده از روش رگرسیون پانل تحلیل شده و لگاریتم ارزش مانده اوراق مرابحه به‌عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. شاخص‌های کلان شامل نرخ ارز، شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)، نقدینگی و نرخ بیکاری به‌عنوان متغیرهای کنترلی وارد مدل شدند. آزمون‌های تشخیصی نشان دادند که مدل از نظر برازش و پایایی معتبر و قابل اتکا است. همچنین، نتایج آزمون هاسمن نشان داد که مدل اثرات ثابت در تبیین رفتار نقدشوندگی اوراق برتری دارد و ویژگی‌های خاص ناشران (دولتی یا شرکتی) نقش معناداری در ساختار بازار ایفا می‌کنند. یافته‌ها نشان دادند که CPI و نرخ ارز اثر مثبت و معناداری بر ارزش مانده اوراق دارند که نشان‌دهنده حساسیت بازار به تورم و نوسانات ارزی است. در مقابل، نرخ بیکاری اثر منفی و معناداری بر تقاضای اوراق گذاشته و بیانگر تأثیر رکود اقتصادی بر کاهش نقدشوندگی و توان جذب سرمایه است. همچنین، افزایش نقدینگی کل موجب رشد مانده اوراق و بهبود گردش و کارایی آن‌ها می‌شود. بر این اساس، مدیریت ریسک نقدینگی اوراق مرابحه نیازمند هماهنگی با شرایط اقتصاد کلان و سیاست‌های پولی مناسب است. توسعه بازار ثانویه، ارتقای شفافیت اطلاعاتی، بهبود ساختار نهادی بازار و تنوع ابزارهای مالی می‌تواند در افزایش نقدشوندگی و کاهش ریسک‌های این ابزار نقش‌آفرین باشد. |
| کلیدواژه ها |
| ریسک نقدینگی، اوراق مرابحه، رگرسیون پانل، ناترازی زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری تولیدی |
| وضعیت: پذیرفته شده |
