| نقش سرمایه‌گذاری خارجی در رفع ناترازی‌های ارزی و مالی در اقتصاد ایران |
| کد مقاله : 1063-IMB |
| نویسندگان |
|
مرتضی شهرابی1، رحمان سعادت *2 1دانشجوی اقتصاد بین الملل،گروه اقتصاد،دانشکده اقتصاد،مدیریت و علوم اداری 2دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان |
| چکیده مقاله |
| در این تحقیق، اثر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) بر ناترازی ارزی ایران با استفاده از داده‌های سالانه ۱۳۷۹ تا ۱۴۰۲ بررسی شده است. پس از مرور ادبیات نظری و تجربی، متغیرهای کلیدی شامل تراز حساب جاری به درصد تولید ناخالص داخلی، جریان خالص FDI، نرخ ارز رسمی، نرخ تورم، قیمت نفت برنت و یک متغیر مجازی تحریم انتخاب شدند. برای مدل‌سازی و تجزیه و تحلیل داده‌ها از رویکرد خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی (ARDL) استفاده شد که امکان بررسی هم‌زمان روابط کوتاه‌مدت و بلندمدت میان متغیرها را فراهم می‌کند. قبل از برآورد، آزمون‌های ریشه واحد برای تشخیص مرتبه پایایی سری‌ها و انتخاب طول وقفه بهینه اجرا شد. سپس مدل ARDL برآورد و آزمون Bounds انجام گرفت و ضرایب بلندمدت با استفاده از مدل Conditional MLE محاسبه شدند. نتایج نشان داد که FDI در کوتاه‌مدت اثر منفی و معناداری بر تراز حساب جاری دارد، اما در بلندمدت با هدایت سرمایه‌گذاری‌ها به بخش‌های صادرات‌محور، می‌تواند به بهبود این تراز کمک کند. همچنین، نرخ ارز و تورم اثرات قابل‌توجهی بر ناترازی ارزی دارند و تحریم‌های اقتصادی موجب تغییرات ساختاری در رابطه بین متغیرها می‌شوند. این تحقیق با ارائه راهکارهای سیاستی نظیر هدایت FDI به بخش‌های دارای ظرفیت صادراتی، مدیریت نرخ ارز، و کاهش وابستگی به واردات، می‌تواند به سیاست‌گذاران در کاهش ناترازی ارزی و بهره‌گیری مؤثر از سرمایه‌گذاری خارجی کمک کند. |
| کلیدواژه ها |
| سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، تراز حساب جاری، تورم، تحریم |
| وضعیت: پذیرفته شده |
